ACM zet druk op aanpak netcongestie: wat betekent dit voor bedrijven en netbeheerders?

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft recent een breed pakket aan maatregelen gepubliceerd om de groeiende problematiek van netcongestie aan te pakken. Door de energietransitie, verdere elektrificatie en het toenemende aandeel hernieuwbare energie neemt de vraag naar elektriciteit sterk toe. Het gevolg? Op veel plekken in Nederland is er onvoldoende transportcapaciteit op het elektriciteitsnet, waardoor bedrijven en projecten in de wachtrij staan voor een aansluiting.

Wat is netcongestie?

Netcongestie ontstaat wanneer het elektriciteitsnet tijdelijk of structureel niet genoeg capaciteit heeft om alle gevraagde stroom te transporteren. Dit belemmert investeringen, vertraagt verduurzaming en zorgt voor economische schade. De ACM wil deze knelpunten versneld oplossen.

Welke maatregelen neemt de ACM?

De ACM heeft een overzicht opgesteld met maatregelen die bedrijven, netbeheerders en andere betrokkenen moeten helpen om het net slimmer en efficiënter te gebruiken. Belangrijke onderdelen zijn:

·     Nieuwe mogelijkheden voor afnemers om ook in tijden van schaarste transportcapaciteit te verkrijgen.

·     Prikkels voor efficiënter netgebruik, zoals korting op transporttarieven bij minder verbruik tijdens piekuren (tot wel 65%).

·     Flexibiliteitsverplichtingen voor netbeheerders, zodat bestaande netten beter worden benut.

·     Gebruik van reservecapaciteit (“vluchtstrook”), GroepsTransportOvereenkomsten en locatie gebonden tarieven.

·     Informatievoorziening over capaciteitsaanvragen in congestiegebieden en regels voor investeringsbeslissingen.

Bedrijven en adviseurs kunnen met vragen terecht bij ACM via netcongestie@acm.nl.

Netbeheerders lopen achter – ACM grijpt in

Hoewel de maatregelen al zijn vastgesteld, constateert de ACM dat netbeheerders achterlopen met de invoering. Dit zorgt ervoor dat grootverbruikers nog onvoldoende gebruik kunnen maken van nieuwe mogelijkheden en de wachtrij voor toegang tot het net blijft groeien.

Daarom legt de ACM een verbeteropdracht op:

·     Uiterlijk 6 februari 2026 moet elke netbeheerder een verbeterplan indienen.

·     Hierin staat hoe en wanneer de maatregelen worden ingevoerd en hoe inzicht in netgebruik wordt verbeterd.

·     ACM monitort de voortgang en publiceert periodiek updates.

Betaalbaarheid en kostenverdeling

Naast technische maatregelen speelt ook de betaalbaarheid van de energietransitie een grote rol. Uit het Interdepartementale Beleidsonderzoek (IBO) Bekostiging Elektriciteitsinfrastructuur blijkt dat er geen eenvoudige oplossing is voor de stijgende energierekening. ACM werkt daarom aan:

·     Slimmer netgebruik om kostenstijging te dempen.

·     Nieuwe verdeling van investeringskosten tussen huidige en toekomstige gebruikers (intergenerationele fairness).

·     Aanpassing van het reguleringskader om investeringsplannen sneller en efficiënter te beoordelen.

Het uitgangspunt blijft: de gebruiker betaalt voor de kosten die hij veroorzaakt. Kortingen via herverdeling van nettarieven worden uitgesloten, maar inzet van algemene middelen (bijvoorbeeld subsidies) is wel een optie.

Wat betekent dit voor uw bedrijf?

·       Flexibiliteit wordt beloond: bedrijven die hun verbruik tijdens piekuren verminderen, kunnen forse kortingen krijgen.

·       Nieuwe contractvormen bieden kansen om ondanks congestie toegang tot het net te krijgen.

·       Strategische planning van investeringen is cruciaal, zeker in congestiegebieden.

De energietransitie vraagt om samenwerking en slimme keuzes. ACM zet nu stevig in op maatregelen die zowel de capaciteit als de betaalbaarheid verbeteren. Voor bedrijven is het zaak om deze ontwikkelingen actief te volgen en tijdig in te spelen op nieuwe mogelijkheden.